Wat is een skûtsje?

Skûtsje is de oorspronkelijke Friese benaming voor een tjalkachtig schip bestemd voor de vrachtvaart onder zeil, met name gebouwd in Fryslân voor de noordelijke binnenwateren. Oorspronkelijk was het de benaming voor een veerscheepje van zo’n 10 tot 14 meter en een laadvermogen van 10 tot 20 ton. Deze skûtsjes onderhielden meestal een vaste dienst tussen een dorp van herkomst en een bepaalde stad of een aantal steden waar een belangrijke markt was, zoals in Leeuwarden, Sneek en Bolsward.

Na 1900 werden de ‘kleine en oude’ skûtsjes langer, ze konden dus meer vracht meenemen (dit varieerde van zo’n 15 tot 35 ton), maar wat veel belangrijker was: ze werden voorzien van een vast achterdek, een gewoon tjalkenroer en een platte luikenkap. Zo was het huidige ‘nieuwe’ skûtsje geboren. De naam werd nu algemeen gebruikt voor grotere schepen, tot ongeveer 55 ton, rond 20 meter lengte en 4 meter breedte.

Skûtsjes zijn in de jaren 1889-1933 in zgn. staalijzer gebouwd voor de beurt- en vrachtvaart op vaarten, kanalen en op de grote meren in de Zuidwesthoek. Maar ook op de Zuiderzee werd er mee gevaren. Na 1950 is een groot aantal tot jacht verbouwd door de luikenkap te vervangen door een kajuitopbouw.

Historie van skûtsje Eelkje2

De Eelkje2 is in 1914 te water gelaten. Het zogenaamde roefschip is gebouwd bij de toenmalige werf Van der Meijden (‘de Hoop’) in Leeuwarden onder de naam ‘De Twee Gebroeders’. Als vrachtschip voor het op de lijn Dokkum-Leeuwarden. Het skûtsje was destijds 16,40 meter lang, 3,48 meter breed en 30,373 ton zwaar. Het stond in die dagen al bekend als een snel schip. Op 25 november 1946 is het omgedoopt tot ‘Hoop op Zegen’. Eind jaren 70 is het gekocht door Gerrit Roosjen die er wedstrijden mee voer. In maart 1983 kocht Yde Schakel het skûtsje en doopte het tot ‘Eelkje2’. In 1985 is het skûtsje verlengd tot 18,41 meter om sneller te kunnen varen. Stichting Eelkje2 heeft op 10 juni 1992 skûtsje Eelkje2 overgenomen van Yde Schakel. In 2001 is het schip opnieuw verlengd naar 19.98 meter.

Eelkje2 zeilt in de hoogste (A-) klasse van de IFKS; de Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen. Naast vele mooie resultaten waren de kampioenschappen in 2004 en 2019 prachtig hoogtepunten! Daarnaast heeft de Eelkje2 meerdere keren de strontrace gewonnen, in 2013 zelfs met snelheidsrecord.

Eelkje2 in Madurodam

Naast de Groene Draak is de Eelkje2 het enige monumentale schip dat in Madurodam ligt. Bij de uitbreiding van de parkeergarage en de feestelijke opening daarvan werd door commissaris van de Koningin uit Friesland, de heer Nijpels en de toenmalige burgemeester van Madurodam de Eelkje2 te water gelaten.

Stichting Eelkje2

Stichting Eelkje2 (een aantal van oorsprong bouw- en vastgoedgerelateerde personen en bedrijven) kocht op 10 juni 1992 skûtsje Eelkje2 van Yde Schakel met als doel dit prachtige schip in de vaart te kunnen houden. Stichting Eelkje2 wordt ondersteund door “Vrienden” : onze sponsors, club van 100 en donateurs. Met behulp van deze Vrienden zorgt Stichting Eelkje2 voor het in stand houden van dit Fries Cultureel en Industrieel maritiem erfgoed. Èn daarbij dat het schip in goede conditie blijft en een waardig wedstrijdskûtsje is. Lees meer…